Niemal 20% populacji doświadcza jakiejś formy neuroróżnorodności, w rozmaitym stopniu wpływającej na życie osobiste i zawodowe. Tymczasem temat ten nie pojawia się zbyt często w przestrzeni publicznej czy medialnej. By zaadresować ten problem, Agencja Rozwoju Pomorza i auticon prowadzą cykl warsztatów dla pracodawców z Pomorza.
Neuroatypowość odnosi się do różnorodności w funkcjonowaniu mózgu i obejmuje m.in. spektrum autyzmu, ADHD, dysleksję, dysgrafię czy dyspraksję. Na przestrzeni ostatnich dziesięciu lat zanotowano znaczny wzrost w diagnostyce, powiązany bezpośrednio z postępującą samoświadomością wśród najmłodszych pokoleń. Eksperci z Marsh & McLennan prognozują, że połowa pracowników z Generacji Z sytuuje się w orbicie neuroróżnorodności. Zważywszy, iż do końca tej dekady Millenialsi i Gen-Z stanowić będą 72% aktywnych zawodowo, neuroatypowości nie można dłużej ignorować.
Kłopoty odmienności
Osoby neuroatypowe, takie jak autystycy czy osoby z ADHD, wnoszą do zespołów unikalne perspektywy, zdolności i kreatywność, które mogą znacząco wzbogacić środowisko pracy. Pomimo tego wiele firm wciąż nie dostrzega w pełni ich potencjału, uwagę skupiając na barierach w ich funkcjonowaniu. Osoby neuroróżnorodne często przejawiają trudności z priorytetyzacją, efektywnym planowaniem, zmianami codziennej rutyny czy interakcjami społecznymi. Szczególnie podatne są na bodźce sensoryczne: nadmierny hałas, jaskrawe oświetlenie czy dotyk.
Powyższa lista może przerażać zarówno pracodawców, jak i współpracowników – i tak najczęściej, niestety, się dzieje. Jeśli coś odbiega od stereotypowo pojmowanego normatywu, atawistyczną reakcją człowieka jest wyparcie. Tymczasem świadome włączanie neuroróżnorodości do organizacji niesie korzyści nie tylko ontologiczne, ale i biznesowe.
– Wychodzimy z inicjatywą do naszych partnerów, lokalnych pracodawców, kierowani poczuciem misji. To nie jest projekt promujący i wyróżniający osoby neuroróżnorodne. Chodzi o wyrównywanie szans, podejmowanie działań, na których skorzystają wszyscy – mówi Radosław Młynarczyk z Invest in Pomerania.
Efektywność w środowisku pracy
Warsztaty organizowane przez Invest in Pomerania, inicjatywę koordynowaną przez Agencję Rozwoju Pomorza, i auticon prezentują cały wachlarz pozytywnych przemian, które może dać przedsiębiorstwu zatrudnianie osób neuroróżnorodnych. To m.in. analityczne i innowacyjne myślenie, dokładność, rozpoznawanie schematów i trendów, kreatywność, skupienie na szczegółach i przyswajanie dużych ilości informacji. Ważną, aczkolwiek nie zawsze odpowiednio docenianą cechą jest też szczerość, na którą trzeba jednak być odpowiednio przygpotowanym.
– Neuroróżnorodny pracownik często będzie operował faktami i rzetelnym osądem. Nie będzie też przebierał w słowach, raportując czy przekazując wyniki swojej pracy. To oczywiście może rodzić potencjalne konflikty, tylko jednak wówczas, gdy odbiorca komunikatu nie będzie potrafił zdystansować się od tonu wypowiedzi – dodaje Radosław Młynarczyk. – Nie zmienia to jednak rzetelności i szczerości samej informacji.
Kreowanie inkluzywnego środowiska pracy przynosi korzyści dla całej firmy. Rozbijanie projektów na mniejsze zadania, uprzedzanie o nadchodzących zmianach, czytelne terminy, dołączanie agend do spotkań i skracanie tych niepotrzebnie przedłużanych – to wytyczne, które poprawiają efektywność pracy wszystkich, nie tylko tych ze szczególnymi potrzebami w tym zakresie.
Szerzenie świadomości
Polityka włączająca powinna zaczynać się już od procesów rekrutacyjnych. Odpowiednie dostosowanie często rutynowych rozmów kwalifikacyjnych ułatwi wyłowienie z rynku kandydatów najlepiej dopasowanych do poszczególnych ról.
– Rekruterzy bardzo często szukają superbohaterów/ek, wszechstronnie uzdolnionych cyborgów. Osoby, które są genialnymi specjalistami, ale mają trudności z komunikacją abstrakcyjną, nigdy nie sprzedadzą się równie skutecznie, co uśmiechnięci entuzjaści. Konkretyzacja wymagań i samych rozmów daje korzyści zarówno kandydatom, jak i pracodawcom – przekonuje Marcin Myśliwczyk z auticon.
W pierwszym cyklu warsztatów z neuroinkluzywności wzięły udział m.in. LSEG (London Stock Exchange) oraz Thyssenkrupp. Liderzy zespołów oraz specjaliści HR poznawali wyzwania i dobrodziejstwa włączania do organizacji osób neuroróżnorodnych, a także sposoby efektywnego zarządzania projektami.
